Ο Ρούμπιο είναι ένα από τα κορυφαία «γεράκια» κατά της Τουρκίας στο υπουργικό συμβούλιο του Τραμπ.
Ήταν ένας από τους λίγους Αμερικανούς αξιωματούχους που εξέφρασαν την ανησυχία τους για τη σύλληψη στις 19 Μαρτίου του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου. Η φυλάκιση του Ιμάμογλου, κορυφαίου αντιπάλου του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προκάλεσε μαζικές διαδηλώσεις στην Τουρκία.
Εν μέσω των αντιδράσεων για τη σύλληψη, ο απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, δήλωσε ότι ο Τραμπ είχε μια «πραγματικά μετασχηματιστική» τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ερντογάν, λέγοντας ότι υπάρχουν «απλά πολλά καλά θετικά νέα που έρχονται από την Τουρκία αυτή τη στιγμή».
Οι πηγές ανέφεραν στο MEE ότι ο Νετανιάχου έθεσε το θέμα των F-35 στον Ρούμπιο αρκετές φορές, μεταξύ άλλων σε μια κλήση που έγινε πριν ο Ρούμπιο φιλοξενήσει τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν, στην Ουάσινγκτον στις 25 Μαρτίου.
Ένα κείμενο της συνάντησης αυτής που δόθηκε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε ότι οι δύο συζήτησαν «στενή συνεργασία για την υποστήριξη μιας σταθερής, ενωμένης και ειρηνικής Συρίας».
Δεν δόθηκε όμως ποτέ κοινή συνέντευξη Τύπου, μετά τη συνάντηση αυτή, όπως συνηθίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις. Αντίθετα, ο κ.Φιντάν αποχώρησε εσπευσμένα…
Ο Ρούμπιο και ο Φιντάν είχαν επίσης μια «θερμή αγκαλιά» στο περιθώριο μιας συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες τον Απρίλιο.
Όταν ήταν Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής, ο Ρούμπιο έδειξε ιδιαίτερα έντονο ενδιαφέρον για την Ανατολική Μεσόγειο.
Πέρασε νομοθεσία για την προώθηση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και της ενέργειας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ.
Ο Ρούμπιο συνυπέγραψε τον νόμο 2019 Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act, ο οποίος ενέκρινε την εξωτερική στρατιωτική χρηματοδότηση της Ελλάδας και ήρε την απαγόρευση πώλησης όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Η Τουρκία διατηρεί περισσότερους από 35.000 στρατιώτες στα Κατεχόμενα (ΤΔΒΚ), μια χώρα που δεν αναγνωρίζεται από κανένα κράτος μέλος του ΟΗΕ εκτός από την Τουρκία.
Η μετά Άσαντ Συρία
Η Κύπρος, η Ελλάδα και το Ισραήλ έχουν θορυβηθεί από την αυξανόμενη επιρροή της Τουρκίας στην περιοχή μετά την ανατροπή της κυβέρνησης του Μπασάρ αλ Άσαντ από ισλαμιστές αντάρτες πέρυσι στη Συρία.
Με τους συμμάχους της Άγκυρας να έχουν εγκατασταθεί στη Δαμασκό, η Ελλάδα και η Κύπρος ανησυχούν ότι η Τουρκία θα μπορούσε να επαναλάβει μια συμφωνία για την ΑΟΖ που συνήψε με την κυβέρνηση της Λιβύης με έδρα την Τρίπολη.
Η Ελλάδα και το Ισραήλ έχουν εμβαθύνει τους στρατιωτικούς δεσμούς τους εδώ και μια δεκαετία με την υποστήριξη των ΗΠΑ, εν μέρει ως απάντηση σε αυτή τη θαλάσσια συμφωνία με τη Λιβύη.
Αυτή η συνεργασία έχει επιταχυνθεί ως απάντηση στην αυξανόμενη επιρροή της Τουρκίας στη Συρία. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφθηκε το Ισραήλ στις 30 Μαρτίου και η Ελλάδα βρίσκεται σε συνομιλίες με το Ισραήλ για την αγορά των συστημάτων αεράμυνας μεσαίου βεληνεκούς Barak του Ισραήλ.
Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών αρνήθηκε να σχολιάσει τις πιέσεις του Νετανιάχου. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν απάντησε στο αίτημα του MEE για σχολιασμό μέχρι την ώρα της δημοσίευσης.
Μια πηγή που γνωρίζει τις σκέψεις της Άγκυρας δήλωσε ότι αν και γνωρίζει τις πιέσεις του Νετανιάχου, δεν πιστεύουν ότι μπορεί να κάνει πολλά.
Ανώτερος Τούρκος αξιωματούχος δήλωσε στο MEE ότι η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει εκφράσει καμία αλλαγή για τον φάκελο των F-35.
«Ο Νετανιάχου θα μπορούσε μόνο να απαιτήσει από τον Τραμπ να πουλήσει περισσότερα F-35 στο Ισραήλ, ίσως διπλασιάζοντας την ποσότητα που μπορεί να αγοράσει η Τουρκία», δήλωσε η πηγή που γνωρίζει το θέμα. «Δεν μπορείς να πεις στον Τραμπ να μην κάνει αυτή την πώληση».
Ο Τραμπ και η «μη φιλική εξαγορά»
Ενώ ο Τραμπ συχνά προβάλλει την καλή του σχέση με τον Ερντογάν, έχει συχνά ασκήσει κριτική στην Τουρκία.
Ο Τραμπ δήλωσε τον Δεκέμβριο ότι ο Ερντογάν ενορχήστρωσε μια «μη φιλική κατάληψη» της Συρίας μετά την ανατροπή της κυβέρνησης Άσαντ από την Hay’at Tahrir al-Sham (HTS). Εξέφρασε την ανησυχία του για τον τουρκικό επεκτατισμό, λέγοντας: «Την ήθελαν [τη Συρία] εδώ και χιλιάδες χρόνια και την πήρε».
Ο Στιβ Μπάνον, πρώην σύμβουλος του Τραμπ, του οποίου το podcast War Room έχει γίνει υποχρεωτική ακρόαση για όσους αναζητούν μια ματιά πίσω από την κοσμοθεωρία του Τραμπ, δήλωσε πρόσφατα ότι ο Ερντογάν είναι «ένας από τους πιο επικίνδυνους ηγέτες» στον κόσμο και θέλει να «αποκαταστήσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία».
Οι εξωτερικοί παράγοντες επιρροής έχουν αυξανόμενη επιρροή στον Λευκό Οίκο του Τραμπ, όπως υπογράμμισε η δεξιά θεωρητικός συνωμοσίας Laura Loomer, η οποία κατέκρινε αρκετούς αξιωματούχους εθνικής ασφάλειας.
Η διαμάχη μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ για τα F-35 χρονολογείται από το 2019, όταν η Άγκυρα αγόρασε το ρωσικό πυραυλικό σύστημα S-400 και εκδιώχθηκε από τη συμπαραγωγή του πολεμικού αεροσκάφους. Την επόμενη χρονιά, η κυβέρνηση Τραμπ επέβαλε κυρώσεις στην Τουρκία.
Το MEE αποκάλυψε ότι η Άγκυρα εξετάζει την προσωρινή ανάπτυξη των συστημάτων αεράμυνας S-400 στην Τ4 ή την Παλμύρα στη Συρία για να διασφαλίσει τον εναέριο χώρο κατά τη διάρκεια της ανοικοδόμησης των βάσεων. Ωστόσο, δεν έχει ληφθεί οριστική απόφαση και η Ρωσία θα πρέπει να δώσει την έγκρισή της.
Το Ισραήλ…
Σύμφωνα με το αμερικανικό δίκαιο, η Τουρκία πρέπει να παραιτηθεί από την κατοχή του συστήματος S-400 για να γίνει εκ νέου δεκτή στο πρόγραμμα F-35. Όμως η ανάπτυξη των S-400 στη Συρία πιθανότατα θα θορυβούσε το Ισραήλ.
Το Ισραήλ απολαμβάνει εδώ και καιρό βέτο στις πωλήσεις όπλων των ΗΠΑ σε άλλα κράτη της Μέσης Ανατολής, προκειμένου να διασφαλίσει ότι διατηρεί ένα ποιοτικό στρατιωτικό πλεονέκτημα στην περιοχή.
