Το papafotis.gr αναδημοσιεύει το άρθρο της Διδάκτωρος και Δικηγόρου κ. Αγγελικής Α. Μητροπούλου για τις αυξήσεις στην Εθνική Σύνταξη από την αρχή του 2023. Πολλά σχετικά με την εργασία άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στη σελίδα της ΕΝΥΠΕΚ enypekk.gr
Πρόσθετη αύξηση για έξι (6) κατηγορίες συνταξιούχων!
Ι. Στα 411 € και 370 € με 20 και 15 χρόνια ασφάλισης αντίστοιχα, η εθνική σύνταξη από 1-1-2023
Με τον νόμο Κατρούγκαλου 4387/2016 (άρθρο 7 παρ.6), το ύψος τής εθνικής σύνταξης ορίστηκε σε 384 € (μεικτά) για 20 έτη ασφάλισης (ή 6.000 ΗΑ) και σε 346 € (μεικτά) για 15 έτη ασφάλισης (ή 4.500 ΗΑ). Τα ίδια ποσά διατήρησε και ο νόμος Βρούτση 4670/2020.
Ειδικότερα, η «παγωμένη» από το έτος 2016 εθνική σύνταξη θα ανέρχεται μέχρι 31-12-2022 στα παρακάτω ποσά ανάλογα με τα έτη ασφάλισης:
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΣΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ 2022
15 345,60
16 353,28
17 360,96
18 368,64
19 376,32
20 384,00
Μετά τις πρόσφατες κυβερνητικές εξαγγελίες για αύξηση τής εθνικής σύνταξης κατά 7%, τα ποσά που θα λάβουν οι συνταξιούχοι από 1-1-2023 (σύνταξη Ιανουαρίου 2023), ανάλογα με τα έτη ασφάλισης, αναπροσαρμόζονται σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ 2022 ΣΥΝΤΑΞΗ ΑΠΟ 1-1-2023 (ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΗ 7%)
15 345,60 369,79
16 353,28 378,00
17 360,96 386,22
18 368,64 394,44
19 376,32 402,66
20 384,00 410,88
ΙΙ. Πώς αναπροσαρμόζονται από 1-1-2023 έξι (6) ειδικές κατηγορίες συντάξεων
Με τους ίδιους παραπάνω νόμους (4387/2016, 4670/2020), το ύψος της σύνταξης χιλιάδων συνταξιούχων («παλαιών» και νέων), που αφορούν έξι (6) ειδικές περιπτώσεις, έχει εξαρτηθεί από το εκάστοτε ύψος τής εθνικής σύνταξης.
Έτσι, μετά την αύξηση της εθνικής σύνταξης από 346 € και 384 € (μεικτά) σε 370 € και 411 € αντίστοιχα (ως ανωτέρω), αυξάνονται επιπλέον από 1-1-2023 οι παρακάτω ειδικές κατηγορίες συντάξεων-συνταξιούχων:
1)Συντάξεις αναπηρίας
Ως γνωστόν, ο ν. 4387/2016 (άρθρο 7 παρ. 4) επιφύλαξε σκληρή θεσμική συμπεριφορά στις συντάξεις αναπηρίας εξαρτώντας το ύψος τους από το ποσοστό αναπηρίας τού δικαιούχου συνταξιούχου.
Έτσι, σύμφωνα με τον νόμο Κατρούγκαλου:
-συνταξιούχοι που είχαν αναπηρικό ποσοστό από 80% και άνω λαμβάνουν ολόκληρη την εθνική σύνταξη, ήτοι 384 € (μεικτά),
-συνταξιούχοι με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως 79,99% λαμβάνουν το 75% της εθνικής σύνταξης, ήτοι 288 € (=384 € Χ 75%),
-συνταξιούχοι με ποσοστό αναπηρίας από 50% έως 66,99% λαμβάνουν το 50% της εθνικής σύνταξης, ήτοι 192 € (=384 € Χ 50%) και
-συνταξιούχοι με ποσοστό αναπηρίας έως 49,99% λαμβάνουν το 40% της εθνικής σύνταξης, ήτοι 153,60 € (=384 € Χ 40%).
Με την εφαρμογή τής εξαγγελθείσας αύξησης στην εθνική σύνταξη κατά 7%, οι συντάξεις αναπηρίας αναπροσαρμόζονται σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΣΗΜΕΡΑ (2022) ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΕ ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΗ 7%
έως 49,99% (40% εθν.σύνταξης) 153,60 164,35
50%-66,99% (50% εθν.σύνταξης) 192,00 205,44
67%-79,99% (75% εθν.σύνταξης) 288,00 308,16
80% και άνω (πλήρης εθν.σύνταξη) 384,00 410,88
Ωστόσο, το ορθό είναι -αντί της οριακής αύξησης από 1-1-2023 σε όλες τις κλίμακες των αναπηρικών συντάξεων λόγω της νέας αυξημένης εθνικής σύνταξης- να καταργηθεί η αντικοινωνική διάταξη της διάκρισης των αναπήρων συνταξιούχων ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας τους.
2)Συντάξεις χηρείας (λόγω θανάτου)
Σύμφωνα με το άρθρο 12 παρ. 4β του ν. 4387/2016, το συνολικό ποσό τής σύνταξης λόγω θανάτου τού επιζώντος ή και του διαζευγμένου συζύγου δεν μπορεί να υπολείπεται («κατώτατο όριο») του ποσού τής εθνικής σύνταξης που αντιστοιχεί σε 20 έτη ασφάλισης (384 € μεικτά).
Αν ο χρόνος ασφάλισης του θανόντος ήταν μικρότερος των 20 ετών, το ως άνω ποσό βαίνει μειούμενο κατά 1,25% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται μέχρι την 20ετία.
Για χρόνο ασφάλισης μικρότερο των 15 ετών, το ποσό που δικαιούται ο επιζών ή και ο διαζευγμένος σύζυγος δεν μπορεί να υπολείπεται τού ποσού των 360 € μεικτά (κατώτατο όριο).
Με τα νέα επίπεδα της εθνικής σύνταξης σε 411 € (μεικτά) για 20 έτη ασφάλισης και σε 370 € (μεικτά) για 15 έτη ασφάλισης, εξυπακούεται ότι από 1-1- 2023 θα αναπροσαρμοστούν αναλογικά και οι συντάξεις χηρείας στα νέα αυξημένα επίπεδα.
3)Συντάξεις-επιδόματα ανασφαλίστων υπερηλίκων
Σύμφωνα με το άρθρο 93 παρ. 4 του νόμου Κατρούγκαλου 4387/2016 (που διατηρήθηκε και με τον νόμο Βρούτση 4670/2020), το πλήρες ποσό του μηνιαίου επιδόματος ανασφαλίστων υπερηλίκων ανέρχεται στο ύψος τής «μικρής» εθνικής σύνταξης (360 € μεικτά), αναπροσαρμοζόμενο σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 14.
Είναι αυτονόητο ότι από 1-1-2023, με την αύξηση τής εθνικής σύνταξης, αναπροσαρμόζονται προς τα πάνω και οι συντάξεις-επιδόματα των ανασφαλίστων υπερηλίκων που είναι σήμερα 360 € (μεικτά).
Είναι ανάγκη η σύνταξη (τώρα «επίδομα») των ανασφάλιστων υπερηλίκων να αυξηθεί σημαντικά και να καταργηθεί η αντικοινωνική προϋπόθεση του τεκμαρτού εισοδήματος που ισχύει και αποκλείει αρκετές χιλιάδες ευάλωτων ηλικιωμένων από τη χορήγησή του.
4)Εθνικές συντάξεις των ομογενών
Σύμφωνα με το άρθρο 73 του ν. 4915/2022 (ΦΕΚ Α 63), η πλήρης εθνική σύνταξη ομογενών (384 €) χορηγείται μόνο σε όσους έχουν 30 έτη νόμιμης και μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα με αφετηρία το 1992.
Μετά την αύξηση της εθνικής σύνταξης στα 411 €, εξυπακούεται ότι και οι συντάξεις των ομογενών θα αναπροσαρμοστούν από 1-1-2023 προς τα πάνω.
Όπως έχουμε υποστηρίξει, η ανωτέρω προϋπόθεση (30 έτη νόμιμης και μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα) για τη χορήγηση πλήρους εθνικής σύνταξης στους ομογενείς μας, πρέπει άμεσα να καταργηθεί.
5)Προσωρινές συντάξεις
Σύμφωνα με το άρθρο 262 του ν. 4798/2021 (ΦΕΚ Α 68), το ύψος της προσωρινής σύνταξης, που καταβάλλεται σε όλες τις κατηγορίες των συνταξιούχων, εξαρτάται από το ύψος τής εθνικής σύνταξης για 20 έτη ασφάλισης, δηλαδή 384 € (μεικτά).
Από 1-1-2023 το ύψος τής προσωρινής σύνταξης θα αναπροσαρμοστεί προς τα πάνω, κατά το μέρος τής εθνικής (όχι της ανταποδοτικής) που αυξάνεται κατά 7% και φτάνει στα 411 € (μεικτά).
6)Συντάξεις υψηλοσυνταξιούχων ή πολυσυνταξιούχων. Πλαφόν συντάξεων
Σύμφωνα με άρθρο 120 του ν. 4623/2019 (ΦΕΚ Α 134), το συνολικό ακαθάριστο ποσό κάθε μηνιαίας κύριας σύνταξης ή περισσοτέρων της μίας συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 12πλάσιο της εθνικής σύνταξης που αντιστοιχεί σε 20 χρόνια ασφάλισης, ήτοι το ποσό των 4.608 € μεικτά (384 € Χ 12).
Μετά την αύξηση της εθνικής σύνταξης, είναι αυτονόητο ότι το πλαφόν για τις υψηλές ή τις πολλές συντάξεις θα ανέρχεται σε 4.932 € μεικτά (411€ Χ 12).
Συνεπώς, γίνεται σαφές ότι η εξαγγελθείσα αύξηση τού τμήματος τής εθνικής σύνταξης σε 411 € από 384 € και σε 370 € από 345,60 €, με 20 και 15 χρόνια ασφάλισης αντίστοιχα, από 1-1-2023, που αφορά το σύνολο σχεδόν των συνταξιούχων τής χώρας μας («παλαιών» και νέων), θα επηρεάσει επιπρόσθετα και τις παραπάνω έξι (6) σημαντικές κατηγορίες συντάξεων.
Αγγελική Α. Μητροπούλου
Διδάκτωρ-Δικηγόρος
