Αθήνα, 27 Μαΐου 2025 – Σε μια ιστορική απόφαση που σηματοδοτεί την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας, το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκρινε σήμερα ομόφωνα, με εξαίρεση την αποχή της Ουγγαρίας, το φιλόδοξο πρόγραμμα «SAFE» ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το πρόγραμμα, που χαρακτηρίστηκε από την πολωνική προεδρία ως «μεγάλη επιτυχία», ανοίγει νέους ορίζοντες για κοινές επενδύσεις στην ευρωπαϊκή άμυνα, ενώ περιλαμβάνει τη δυνατότητα συμμετοχής τρίτων χωρών, όπως η Τουρκία και η Ουκρανία.
Ένα Φιλόδοξο Βήμα για την Ευρωπαϊκή Άμυνα
Το πρόγραμμα «SAFE» (Strategic Armament Financing for Europe) αποτελεί ένα πρωτοποριακό χρηματοδοτικό εργαλείο που θα παρέχει χαμηλότοκα, πολυετή δάνεια, με την εγγύηση του προϋπολογισμού της Ε.Ε. Τα κεφάλαια αυτά θα κατευθυνθούν σε κρίσιμους τομείς της αμυντικής βιομηχανίας, όπως η παραγωγή πυραύλων, πυρομαχικών, μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones) και αντιαεροπορικών συστημάτων. Στόχος είναι η κάλυψη των ελλείψεων στην ευρωπαϊκή αμυντική παραγωγή και η ενίσχυση της αυτονομίας της Ε.Ε. σε στρατηγικούς τομείς.
Η έγκριση του προγράμματος ήρθε έπειτα από δύο μήνες έντονων διαπραγματεύσεων, με την πολωνική προεδρία να επιτυγχάνει έναν δύσκολο συμβιβασμό. «Η συμφωνία για το ‘SAFE’ αποτελεί ορόσημο για την ευρωπαϊκή άμυνα», δήλωσε εκπρόσωπος της προεδρίας, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ενότητας των κρατών-μελών. Ωστόσο, η αποχή της Ουγγαρίας από την ψηφοφορία προκάλεσε ερωτηματικά, καθώς η Βουδαπέστη επέλεξε να μην τοποθετηθεί υπέρ ή κατά του προγράμματος.
Συμμετοχή Τρίτων Χωρών: Η Τουρκία μέσα
Ένα από τα πιο καινοτόμα στοιχεία του «SAFE» είναι η δυνατότητα συμμετοχής τρίτων χωρών σε κοινά εξοπλιστικά έργα. Χώρες όπως η Νορβηγία, η Ουκρανία, η Βρετανία – η οποία υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία εταιρικής σχέσης με την Ε.Ε. στις 19 Μαΐου στο Λονδίνο – και υποψήφιες προς ένταξη χώρες, όπως η Τουρκία, θα μπορούν να συνεργαστούν σε αμυντικές επενδύσεις. Αυτή η ανοιχτή προσέγγιση ενισχύει τη γεωπολιτική εμβέλεια του προγράμματος και προωθεί τη συνεργασία πέρα από τα σύνορα της Ε.Ε.
Παράλληλα, ο κανονισμός του «SAFE» θέτει αυστηρούς όρους για την προέλευση του εξοπλισμού: τουλάχιστον το 65% του κόστους των εξαρτημάτων πρέπει να προέρχεται από την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία ή από χώρες του ΕΟΧ/ΕΖΕΣ και την Ουκρανία. Το υπόλοιπο 35% μπορεί να καλύπτεται από τρίτες χώρες, εξασφαλίζοντας ευελιξία αλλά και προστασία της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Μέρος του Μεγαλύτερου Σχεδίου ReArm Europe
Το «SAFE» εντάσσεται στο ευρύτερο πρόγραμμα ReArm Europe, που παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Μάρτιο του 2025 και φιλοδοξεί να κινητοποιήσει έως και 800 δισεκατομμύρια ευρώ για τον επανεξοπλισμό της ευρωπαϊκής ηπείρου. Σε μια εποχή γεωπολιτικών προκλήσεων, η Ε.Ε. επιδιώκει να ενισχύσει την αμυντική της ικανότητα και να μειώσει την εξάρτησή της από εξωτερικούς προμηθευτές.
Τι Σημαίνει η Αποχή της Ουγγαρίας;
Η απόφαση της Ουγγαρίας να απέχει από την ψηφοφορία εγείρει ερωτήματα για τη στάση της απέναντι στην ευρωπαϊκή αμυντική συνεργασία. Αν και δεν εξέφρασε ανοιχτή αντίθεση, η κίνηση αυτή ενδέχεται να αντανακλά τις γνωστές επιφυλάξεις της Βουδαπέστης για ορισμένες ευρωπαϊκές πολιτικές. Παρά την αποχή, η ευρεία πλειοψηφία των κρατών-μελών εξασφάλισε την ομαλή έγκριση του προγράμματος, υπογραμμίζοντας τη δέσμευση της Ε.Ε. στην κοινή αμυντική στρατηγική.
Το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Άμυνας
Με το «SAFE», η Ε.Ε. κάνει ένα αποφασιστικό βήμα προς την ενίσχυση της αμυντικής της αυτονομίας και την προώθηση της συνεργασίας με στρατηγικούς εταίρους. Η επιτυχία του προγράμματος θα κριθεί από την ικανότητά του να γεφυρώσει τα κενά στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και να ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις ασφαλείας. Καθώς η ήπειρος προετοιμάζεται για έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητες, το «SAFE» αποτελεί μια ισχυρή δήλωση ότι η Ε.Ε. είναι έτοιμη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της.
Πηγή: NewsFire.GR
