ΣΗΜ ΚΑΙ ΙΑΦΕΘ
«Πορφύριε τρισμάκαρ, σώζων τοὺς δούλους σου!»… Απεγνωσμένα προσεύχονταν μέσα στην εκκλησία του Αγίου Πορφυρίου στην Γάζα, έναν από τους παλαιότερους ναούς της Χριστιανοσύνης, εκείνο το αιματοστάλαχτο φθινόπωρο.
Ενώ ο στρατός του Ισραήλ βομβάρδιζε ανηλεώς τον πανάρχαιο τόπο του Αγίου Πορφυρίου, μερικά χιλιόμετρα πιο πέρα, κάποιοι Ισραηλινοί στρατιώτες γλεντοκοπούσαν σαν να ήταν η στερνή τους ημέρα, τραγουδώντας μεθυστικά στα ελληνικά «αφήνω πίσω στην καρδιά μου/ δυο πληγωμένα σ’ αγαπώ/κοντά σου έρχομαι καρδιά μου/και περιμένω να σωθώ»…
Στην πραγματικότητα, η Εγγύς Ανατολή δονείται εδώ και χιλιετίες, από δύο μεγάλα πολιτισμικά ρεύματα, που εν πολλοίς συγγένεψαν από αρχαιοτάτων χρόνων, από τα λεγόμενα «τέκνα του Σημ» και από τα «τέκνα του Ιάφεθ»!
Από εκείνους δηλαδή τους λαούς που χονδρικά αποκλήθηκαν στα χώματα της Λεβαντίνης στο διάβα των αμέτρητων αιώνων είτε ως «Σημίτες», πλέον διχασμένοι ως Άραβες και Εβραίοι, είτε ως «Έλληνες».
Εξάλλου, οι τόποι της Ευρώπης και της Ασίας, ως πολιτισμικές γεωγραφίες μίας Ανατολής και μίας Δύσης, εφευρέθηκαν ως έννοιες σε αυτήν την γη, πριν χιλιετίες.
Όσες εξωτικές αυτοκρατορίες και αν πέρασαν πάνω από τούτα τα μέρη, στο χώμα ποτέ δεν έπαψαν να απλώνονται πελώριες οι προϊστορικές ρίζες αυτών των δύο δέντρων, των γόνων του Ιάφεθ και των γόνων του Σημ.
Σύμφωνα με το μεγάλο βιβλίο των Ιωβηλαίων, ο Σημ γεννήθηκε 1205 έτη μετά την Δημιουργία του Κόσμου, και ο Ιάφεθ 1211, γεγονός που σημαίνει συμβολικά πως οι Έλληνες εμφανίστηκαν λίγο μετά τους Σημίτες σε τούτες τις φοβερές ακτές, της Ανατολικής Μεσογείου.
«Αὗται αἱ φυλαὶ υἱῶν Νῶε κατὰ γενέσεις αὐτῶν, κατὰ ἔθνη αὐτῶν· ἀπὸ τούτων διεσπάρησαν νῆσοι τῶν ἐθνῶν ἐπὶ τῆς γῆς μετὰ τὸν κατακλυσμόν», αυτές είναι οι φυλές των γιων του Νώε, από τις οποίες προήλθαν οι διάφοροι λαοί, απ’ αυτούς, μετά τον κατακλυσμό, εξαπλώθηκαν τα έθνη πάνω στη γη (Γένεσις, 10 λβ’)… «Ὦ Σόλων, Σόλων, Ἕλληνες ἀεί παῖδές ἐστε, γέρων δέ Ἕλλην οὐκ ἔστιν», Σόλωνα, Σόλωνα, εσείς οι Έλληνες μένετε πάντα παιδιά και δεν υπάρχει κανένας γέροντας Έλληνας (Πλάτων, Τίμαιος 22 β’), είπε ένας Αιγύπτιος ιερέας στον Σόλωνα για να του δείξει πως οι Έλληνες είναι νεώτεροι αμφισβητίες, που αγνοούν την αρχαιότερη σοφία της Ανατολής. Οι Έλληνες συλλογίζονταν πάντα πως θα στήσουν έναν εναλλακτικό πολιτισμό σε σχέση με τους Σημίτες.
Ιουδαϊσμός, Χριστιανισμός, Ισλάμ… Τελικά, καθώς διέβαιναν και καταστάλαζαν οι ιστορικοί χρόνοι μετά τον Χριστό, αποκρυσταλλώθηκαν τρεις συγγενικές μα και διαφορετικές θρησκείες, ο πολυπρόσωπος Χριστιανισμός για τους αμφισβητίες Έλληνες που η ινδοευρωπαϊκή σκέψη τους έτρεχε ασύνορη, ο μονοπρόσωπος Ιουδαϊσμός και το μονοπρόσωπο αραβικό Ισλάμ, για τους Σημίτες, που δεν αρέσκονταν σε μία διευρυμένη, συμμετοχική θεότητα.
Στην πραγματικότητα, οι τρεις θρησκείες ορίζουν και κρύβουν στις λεπτές διακρίσεις και υπερβατικές θεωρήσεις τους, τρεις μεγάλους πολιτισμούς, τρία ευρύτερα «έθνη», το «ελληνικό», το «εβραίικο» και το «αραβικό».
Τοιουτοτρόπως, δεν νοείται Έλληνας παρά να σκέφτεται ως Χριστιανός, Ισραηλίτης παρά ως Εβραίος, και Άραβας ως Μουσουλμάνος!
Αναποφεύκτως και κατά αναγκαστική συνέπεια, όσοι Έλληνες στο γένος αλλαξοπίστησαν, θεωρήθηκαν εύλογα «Τούρκοι», καθώς άλλαξαν μυαλά και πολιτισμό, όσοι Άραβες έγιναν Χριστιανοί λέχθηκαν συλλήβδην «Ρωμαίοι», τουτέστιν Έλληνες εν ευρεία εννοία, και αναλόγως συνέβη και με τους Ιουδαίους.
Πάντως όλοι θα συμφωνούσαν, Έλληνες, Άραβες και Εβραίοι, είτε συμπεραίνοντας μέσω της φιλοσοφικής σκέψης των εγγονιών του Ιάφεθ είτε καταλήγοντας με την θρησκευτική πίστη των απογόνων του Σημ, πως εν τέλει ο Θεός είναι Ένας, είναι ο Δημιουργός, ο Λόγος! Ιδωμένοι πέρα από την Ανατολική Μεσόγειο, Έλληνες, Εβραίοι και Άραβες, μοιάζουν ανάμεσά τους, φαίνονται αδέλφια, πιστεύουν ουσιαστικά παρόμοια, αν και ολότελα διαφορετικά…
– Με ποιους θα πάμε; Ποιους τελικά να αφήσουμε;
Έλληνες, Άραβες και Εβραίοι βρίσκονται απορημένοι πάντα, μπροστά σε αυτό το άλυτο δίλημμα, από την αυγή του χρόνου, στην Ανατολική Μεσόγειο! Στις ημέρες μας το ιαπετικό Ισραήλ μοιάζει πιο οικείο στους Έλληνες, όμως καθώς ο ελληνισμός στο παρελθόν εμπορεύτηκε και συνοδοιπόρησε με τους Άραβες, είναι βέβαιο πως οι Έλληνες ποτέ δεν θα μπορέσουν να διαλέξουν μεταξύ τους, ώστε να δικαιώσουν μόνο έναν.
– Με το Ισραήλ ή με την Παλαιστίνη;
Διχάζει για άλλη μια φορά το ερώτημα την νεοελληνική κοινωνία, συμπυκνώνοντας το πανάρχαιο δίλημμα, «με τους Άραβες ή με τους Εβραίους».
Ποια λοιπόν θέση πρέπει να λάβει ο σύγχρονος ελληνισμός στην προαιώνια πάλη; Κλεισμένοι μέσα στα πρόσφατα έθνη κράτη τους, Έλληνες, Ισραηλίτες και Άραβες, αρχίζουν να τυφλώνονται, και αυτοστραβωμένοι λησμονούν πως επί χιλιετίες διαπλέκονταν πολιτισμικά.
Ειδικά, οι Νεοέλληνες υπνωτισμένοι και ουσιαστικά αφελληνισμένοι μέσα στον μικροελλαδικό λήθαργό τους, θεωρούν πως ο ελληνισμός τελειώνει κάπου στον ποταμό Έβρο ή έστω στην Κύπρο!
Ποιος ενδιαφέρθηκε ποτέ στην νεώτερη Ελλάδα για την προστασία και την διάσωση του ακόμη ζωντανού ελληνικού πολιτισμού στην Εγγύς Ανατολή, πολλώ δε μάλλον για την σύγχρονη τόνωση της απήχησής του; Στήθηκαν ποτέ πολιτιστικές ανταλλαγές, συστηματική διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στην Μέση Ανατολή;
Προστατεύτηκαν ποτέ τα εκατομμύρια των «Ρουμ» που ακόμη ζουν στις ακτές της Φοινίκης, στον Λίβανο, στην Συρία, στην Παλαιστίνη;
Γνωρίζουν οι Ελλαδίτες πως εκατομμύρια Ελληνορθόδοξοι και Ελληνοκαθολικοί της Συρίας, της Παλαιστίνης και του Λιβάνου, Μελχίτες πιστοί ακόμη στον αυτοκράτορα – από την ρίζα «μάλκο» που είναι η σημιτική λέξη για τον βασιλιά – και «Ρωμιοί», ανάγονται στους Έλληνες;
Παρόλα αυτά το ελληνικό τραγούδι με τους ήχους του, συνεχίζει να μαγεύει τους ανθρώπους της Ανατολής από την Αίγυπτο και το Ισραήλ έως τον Λίβανο και την Συρία, ως κάτι «ωραίο» και «μοντέρνο», δύομισι χιλετίες μετά το ανεπανάληπτο διάβα του Μεγαλέξανδρου… Τώρα όμως, και εξαιτίας των φοβερών ισραηλινών πυραύλων του 21ου αιώνα που πέφτοντας ανασήκωσαν τα κόκκαλα του Αγίου Πορφυρίου στον πανάρχαιο τάφο του, έμαθαν οι Νεοέλληνες στην Ελλάδα πως «κάτι ελληνικό υπάρχει εκεί κάτω». Τα απομεινάρια μιας αρχαίας ελληνικής, και βυζαντινής αυτοκρατορίας που είναι ακόμη ολοζώντανα.
Αυτό που πρέπει να κάνει ο σύγχρονος ελληνισμός είναι να προστατεύσει τους Χριστιανούς της Εγγύς Ανατολής, να απαιτήσει τον σεβασμό όχι μόνον του ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, αλλά όλων των απογόνων των Ελλήνων στην λεκάνη της Λεβαντίνης.
Να μην μειωθεί ο συρρικνούμενος πληθυσμός τους, να παύσουν πότε σφάζονται από το φονταμενταλιστικό Ισλάμ και πότε να βομβαρδίζονται από τις οβίδες και τους πυραύλους του σύγχρονου Ισραήλ.
Σχηματικά, ακόμη και αν η Γάζα ισοπεδωθεί, ακόμη και αν οι Ισραηλίτες και Άραβες αλληλοσκοτώνονται, ο πανάρχαιος ελληνορθόδοξος ναός του Αγίου Πορφυρίου πρέπει να σωθεί, να συνεχίσει να στέκει όρθιος, ως πάγκοινο καταφύγιο όλων, ως ελπίδα σωτηρίας, για ένα καλύτερο και ειρηνικό αύριο!
Επί αιώνες, μεταξύ σφύρας και άκμονος στις δαντελωτές ακτές της Ανατολικής Μεσογείου, ο ελληνικός κόσμος οφείλει να φανερώνει τον δρόμο του ινδοευρωπαϊκού δικαίου, της οικουμενικής ειρήνης και του δυτικού πολιτισμού στην Εγγύς Ανατολή.
Ο ελληνισμός από την προϊστορία ακολουθεί τον δικό του δρόμο, προτείνει την δική του λύση στους άλλους δύο, Άραβες και Εβραίους.
Στο διάβα των αιώνων, οι ισορροπίες στις ακτές της Λεβαντίνης μεταξύ των τριών πολιτισμών, έχουν μεταβληθεί με διάφορους τρόπους.
Πάντως, οι Έλληνες, από τότε που εκπαραθυρώθηκαν λόγω της Αραβικής Κατάκτησης (7ος αιώνας), ουσιαστικά δεν ξαναπολέμησαν σε εκείνα τα μέρη, πράγμα που τους ωφέλησε καθώς κατέστησαν σταδιακά συμπαθείς σε όλους. Πράγματι, ο ελληνισμός έχει μία πολιτισμική λύση να προτείνει στην Ανατολική Μεσόγειο, σήμερα όπως ακριβώς στην εποχή του Αγαμέμνονα, του Σόλωνα, του Μεγαλέξανδρου.
Υπάρχει πάντοτε ένα ελληνικό φάρμακο για να ιάνει τις πληγές των Εβραίων και των Αράβων, για να τους βοηθήσει να βρουν έναν άλλο, δικό τους, καλύτερο δρόμο. Μια ελληνική ελπίδα!
Αυτός άλλωστε δεν ήταν ο ρόλος των Ελλήνων όπως τον οραματίστηκε ο Μεγαλέξανδρος;
Άλλες δημοσιεύσεις μας από τον κ. Γιώργο Τσουκαλά
