Η ανάγκη δημιουργίας ενός ισχυρού νομοθετικού πλαισίου που θα θέτει αναχώματα στη δράση Βαλκάνιων επενδυτών με… σκοτεινό- ή τουλάχιστον ελεγχόμενο – προφίλ, (όπως της Βουλγαρικής μαφίας) εμφανίζεται περισσότερο επιτακτική από ποτέ.
Γιατί, αν δεν λάβουμε έγκαιρα μέτρα, ο κίνδυνος να μετατραπούμε σε… Κολομβία των Βαλκανίων είναι ορατός καθώς, αρκετές φορές, η «κάθοδος» των βόρειων γειτόνων μας δεν φέρνει μόνο επενδυτικά κεφάλαια αλλά μαζί τους και τις παθογένειες των δικών τους κοινωνιών.
Άλλωστε αποτελεί «κοινό μυστικό» ότι ανάμεσα στους Βαλκάνιους που έστρεψαν το επενδυτικό τους ενδιαφέρον προς τη Βόρεια Ελλάδα δεν βρίσκονται μόνο φιλήσυχοι πολίτες που διαθέτουν μία σχετική οικονομική άνεση και θέλησαν να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα αποκτώντας κάποιο περιουσιακό στοιχείο δίπλα στη θάλασσα.
Όπως αποδείχθηκε από την εμπειρία των τελευταίων χρόνων, η βουλγαρική- κυρίως- μαφία εκμεταλλεύτηκε το γεγονός ότι ως χώρα δεν διαθέτουμε ούτε κάποια αυστηρή νομοθεσία ούτε αξιόπιστους ελεγκτικούς μηχανισμούς και βρήκε την ευκαιρία να επιδοθεί σε «ξέπλυμα» μαύρου χρήματος μέσω του real estate και των επενδύσεων στον ξενοδοχειακό κλάδο και την εστίαση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετές φορές, πέρσι, η Χαλκιδική έγινε πεδίο ξεκαθαρίσματος λογαριασμών μεταξύ μελών της βουλγαρικής μαφίας ενώ εταιρίες- φαντάσματα φέρνουν σωρηδόν τουρίστες που τους εμφανίζουν ως …φιλοξενούμενους συγγενείς.
Κάντο όπως η… Βρετανία
«Από τη μια υπάρχει το δυνητικό όφελος των επενδύσεων, από την άλλη όμως μαζί με τις επενδύσεις μπορεί να έρθει και η μαφία ή τέλος πάντων πρόσωπα τα οποία μπορεί να είναι ελεγχόμενα» εξηγεί στην One Voice, ο δρ Γεώργιος Ζωγράφος, PhD, Property Develompnet Consultant και επίκουρος καθηγητής τουρισμού στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, προσθέτοντας:
«Αν θέλουμε λοιπόν να καταστούμε τέτοιος πόλος έλξης θα πρέπει να επενδύσουμε ως κράτος, σε χρόνο και δυνάμεις, ώστε να δημιουργήσουμε ισχυρό θεσμικό πλαίσιο γύρω από τη βιομηχανία των επενδύσεων σε ακίνητα. Θα μπορούσαμε λοιπόν να υιοθετήσουμε το ιδιαίτερα αυστηρό πλαίσιο που διαθέτει στον τομέα αυτό η Βρετανία η οποία είναι μία χώρα που δέχεται επενδύσεις σε ακίνητα απ’ όλο τον κόσμο οπότε έχει αναπτύξει σημαντικές ασφαλιστικές δικλείδες. Υπάρχουν τεράστια οφέλη, απλά πρέπει να ισχυροποιηθεί το καθεστώς ελέγχου».
Με τον τρόπο αυτό εξάλλου θα μπορούμε να εξετάζουμε τους επενδυτές όχι μόνο κατά πόσο είναι ελεγχόμενοι για ζητήματα φορολογικά ή ποινικά αλλά θα έχουμε τη δυνατότητα να επεκτείνουμε τον έλεγχο και σε θέματα που άπτονται του τομέα εθνικής ασφάλειας ιδιαίτερα στις ευαίσθητες παραμεθόριες περιοχές.
Από χωριά… μικρές πόλεις
Η διαχρονική έλλειψη μίας συγκροτημένες πολιτικής στον τομέα του τουρισμού δεν αφήνει, όμως, το αρνητικό της αποτύπωμα μόνο στον τομέα της οικονομίας αλλά έχει προκαλέσει και σοβαρές κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ανεξέλεγκτη δόμηση σε συνδυασμό με τον υπερτουρισμό έχουν μεταβάλει, σε μεγάλο βαθμό, τη φυσιογνωμία των άλλοτε παραδοσιακών παραθαλάσσιων οικισμών αλλοιώνοντας πλήρως το φυσικό τοπίο.
Μικρά χωριουδάκια που αποτελούσαν πόλο έλξης για Έλληνες και ξένους παραθεριστές έχουν αρχίσει να αστικοποιούνται χάνοντας ολοκληρωτικά τη γραφικότητά τους η οποία ωστόσο στην εποχή μας είναι το μεγάλο ζητούμενο.
«Στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, ιδιαίτερα στη Χαλκιδική και στην Πιερία, έχουμε παραθαλάσσιους οικισμούς, όπως το Πευκοχώρι, η Χανιώτη, η Λεπτοκαρυά, ο Πλαταμώνας οι οποίοι αποτελούν τουριστικούς προορισμούς αλλά ουσιαστικά είναι χωριά. Τα οποία χωριά όμως, εξ αιτίας της ανεξέλεγκτης οικιστικής ανάπτυξης, αρχίζουν και αστικοποιούνται πολύ άσχημα» υπογραμμίζει ο κ. Ζωγράφος.
Οι βιαστικές επεκτάσεις των σχεδίων πόλεως ώστε να καταφέρουν να ικανοποιηθούν οι επενδυτικές προδιαθέσεις έχουν δημιουργήσει αστικοποιημένες περιοχές όπου απουσιάζουν παντελώς οι δημόσιοι χώροι ενώ παρατηρείται πλέον έντονα η έλλειψη πρασίνου με αποτέλεσμα να δημιουργούνται νέες… αδιάνοικτες πόλεις.
«Έχουν ενωθεί τα χωριά μεταξύ τους και έχουν δημιουργηθεί «μικρές πόλεις». Έτσι όλα τα προβλήματα που υπήρχαν στις πρωτεύουσες των νομών παρατηρούνται πλέον και στους παραθαλάσσιους φυσικούς οικισμούς» υποστηρίζει ο καθηγητής συμπληρώνοντας: «Είναι κρίμα να καταστραφούν τα χωριά αυτά γιατί αποτελούν τουριστικούς προορισμούς. Πρέπει να καταλάβουμε ότι γι αυτά έρχονται οι τουρίστες, όταν θα υπερδομηθούν, θα απαξιωθούν πλήρως και θα χάσουν πλέον την ελκυστικότητά τους».
Ταυτόχρονα βέβαια έχουν αρχίσει να προκύπτουν σοβαρά θέματα υποδομών, ιδιαίτερα στην ύδρευση και την αποχέτευση, τα οποία είναι ζωτικά για τις περιοχές. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο καθηγητής, αυτά, «κάποια στιγμή στο μέλλον, έχουν τη δυνατότητα να υλοποιηθούν.
Αυτό που δεν αλλάζει, αν δεν προβλεφθεί από την αρχή, είναι η ύπαρξη ανοικτών δημόσιων χώρων όπως συνέβη άλλωστε στις περισσότερες ελληνικές πόλεις. Και είναι κρίμα μετά από 50 χρόνια να έρθουν τα παιδιά μας και να συζητάνε για τα προβλήματα αυτά, όπως συζητάμε εμείς για τις αντιπαροχές που κατέστρεψαν τις πόλεις μας».
Το μεγάλο στοίχημα
Βέβαια όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι πρέπει να λειτουργούμε ισοπεδωτικά. Το «ξαναζωντάνεμα» της οικονομίας των Βαλκανίων αποτελεί το «μεγάλο στοίχημα» για τη Βόρεια Ελλάδα που, λόγω εγγύτητας, έχει όλες τις προϋποθέσεις για να διεκδικήσει την υγιή επιχειρηματικότητα της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας ή της Σερβίας που ενδιαφέρεται για «ανοίγματα» στον τουριστικό και κτηματομεσιτικό κλάδο. Το αποδεικνύει εξάλλου η αδιάψευστη γλώσσα των αριθμών.
«Είμαι αισιόδοξος για τη Βόρεια Ελλάδα γιατί βλέπω ότι υπάρχει πολύ σημαντική αύξηση του ΑΕΠ στις γειτονικές χώρες, την οποία εμείς δεν συζητάμε και δεν αναλύουμε καθόλου, παρά το γεγονός ότι δημιουργεί για μας σημαντικές ευκαιρίες από τις οποίες μπορούμε να επωφεληθούμε» σημειώνει ο κ. Ζωγράφος.
«Έβλεπα χθες έναν χάρτη που δείχνει ότι η μεταβολή του ΑΕΠ στη Βουλγαρία τα τελευταία 20 χρόνια είναι της τάξης του 650%, στη Ρουμανία 750% ενώ σε μας , λόγω της κρίσης, αυξήθηκε μόνο κατά 60%. Επίσης μεγάλη άνοδος υπήρξε και στο ΑΕΠ της Τουρκίας. Αυτό το πράγμα δημιουργεί πιστεύω ευκαιρίες τις οποίες, εμείς οι βορειοελλαδίτες, θα πρέπει να τις εκμεταλλευτούμε. Μην ξεχνάμε ότι η Βόρεια Ελλάδα είναι η γεωγραφική διέξοδος προς τη θάλασσα ενός μεγάλου συνόλου του βαλκανικού πληθυσμού».
Το 50% των βαλκανικών επενδύσεων είναι σε διαμερίσματα
Ήδη, όπως τονίζει ο ίδιος, η γειτνίαση αυτή φαίνεται να προσελκύει ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρον επενδυτών από τα Βαλκάνια και την Ευρασία αν σκεφθεί κανείς ότι οι ξένες επενδύσεις, κυρίως από τις γειτονικές χώρες, Βουλγαρία και Ρουμανία, το 2024 ανήλθαν στην περιοχή σε 3 δις ευρώ έναντι 2,133 δις ευρώ το 2023 ενώ υπογράμμισε εμφατικά ότι, την περίοδο 2015-2024, διαμορφώθηκαν συνολικά σε 153,1 δις ευρώ.
Οι επενδυτές ήταν ηλικίας 40 έως 60 χρόνων και το 50% των επενδύσεων αφορούσε σε αγορά διαμερισμάτων.
Οι… προφητείες του Μαζάουερ
Άλλωστε αυτή τη «μεγάλη ευκαιρία» για τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή την είχε διαβλέψει, σχεδόν… προφητικά ο ιστορικός Μαρκ Μαζάουερ όταν στο βιβλίο του “Θεσσαλονίκη: Πόλη των Φαντασμάτων” μιλούσε για τη σπουδαιότητα της στρατηγικής της θέσης που «φρουρούσε τον πιο προσιτό χερσαίο δρόμο από τη Μεσόγειο προς το εσωτερικό των Βαλκανίων και την Κεντρική Ευρώπη».
Είναι αυτή η ισορροπία μεταξύ Ανατολής και Δύσης που συνέβαλε στη δημιουργία της φυσιογνωμίας, της προσωπικότητας, της φιλοσοφίας, της οικονομίας αλλά και της ιστορίας της Θεσσαλονίκης και που, για μία ακόμη φορά, αποτελεί τον γεωπολιτικό «καμβά» για τη δημιουργική ανάπτυξη.
«Μου είχε κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση αυτό που είχε προβλέψει ο Μαζάουερ για τη Θεσσαλονίκη και τη Βόρεια Ελλάδα όταν έλεγε ότι «ξαναζωντανεμένη» η Ευρασία- δηλαδή η δυτική Ασία και η ανατολική Ευρώπη- που αρχίζει και αναπτύσσεται οικονομικά θα αποτελέσει μία πολύ μεγάλη ευκαιρία για τη Βόρεια Ελλάδα η οποία ανέκαθεν ήταν ένας δίαυλος που ένωνε την Ευρασία με τη γηραιά ήπειρο. Τώρα αυτό που είχαμε διαβάσει στο βιβλίο, το βλέπουμε στην πράξη» καταλήγει ο καθηγητής.
Φθάνει βέβαια να αφυπνισθούμε έγκαιρα και να διαμορφώσουμε εμείς τους όρους του νέου «παιχνιδιού».
Από την έντυπη έκδοση της κυριακάτικης OneVoice
Πηγή: Law and Order
